Z międzynarodowego badania przeprowadzonego przez Geena Davis Institute on Gender in Media dla marki LEGO® z udziałem blisko 7 tysięcy osób: dzieci w wieku od 6 do 14 lat oraz ich rodziców, wynika, że zarówno rodzice, jak i dzieci postrzegają kreatywność w sposób zależny od płci.
Sformułowania, takie jak: "bądź grzeczna", "nie wypada ci się tym bawić" czy "to zabawka dla chłopca" wciąż pojawiają się w rozmowach rodziców z córkami. Czasami dorośli – nawet nieświadomie – zachęcają dziewczynki do aktywności, które stereotypowo są bardziej "dziewczęce", jak gotowanie, zabawa lalkami czy pluszakami albo śpiewanie. Wpływ na takie decyzje bardzo często mają wzorce, jakie rodzice wynieśli z własnego dzieciństwa, przez co o wiele rzadziej zachęcają córki do zabawy samochodami, majsterkowania czy budowania z klocków. Jaki może być tego efekt? Wyniki badania wskazują, że 43 proc. dziewczynek obawia się wyśmiania w przypadku korzystania z zabawek uznawanych za "chłopięce".
Lego, materiał promocyjny
Stereotypy płciowe ograniczają możliwości samorozwoju dziewczynek – współcześnie bardzo otwartych na różne zabawy. Obecnie dzieci są świadkami rewolucji równościowej zachodzącej w społeczeństwie oraz działań ruchów prokobiecych. Aż 90% dziewczynek w Polsce zgadza się ze stwierdzeniem, że "to jest OK, jeśli ich koleżanki chcą grać w piłkę nożną, a koledzy tańczyć w balecie".
Co my, dorośli, możemy zrobić, aby dzieci bawiły się i rozwijały zgodnie ze swoimi zainteresowaniami oraz potrzebami, bez ograniczających ich stereotypów związanych z płcią?
Przede wszystkim warto rozmawiać z dziećmi o różnorodnych zajęciach i dać im wybór, czego chciałyby spróbować. Nowe aktywności, z którymi dotychczas nie miały styczności, pomogą im zaspokoić ciekawość oraz rozwinąć nowe umiejętności. Jeżeli na co dzień dziecko często rysuje, można zaproponować mu dla odmiany pomoc przy gotowaniu, a jeśli do tej pory głównie brało udział w zajęciach tanecznych, interesujące okazać się może dla niego budowanie z klocków. W tej ostatniej aktywności świetnie sprawdzą się ponadczasowe, znane i lubiane klocki LEGO. Choć powszechnie rodzice mają skojarzenia z nimi jako zabawką przeznaczoną dla chłopców, nie zmienia to faktu, że dziewczynki równie chętnie po nie sięgają i tworzą swoje własne budowle. Budowanie z klocków LEGO to aktywność, która nie tylko pozwala na pobudzenie kreatywności dziecka, ale również doskonale rozwija tak ważne kompetencje i umiejętności przydatne w życiu, jak koncentracja, wyobraźnia przestrzenna czy wytrwałość. A w konsekwencji umożliwia nieskrępowane wyrażanie siebie w taki sposób, jaki dziecko chce, bez narzuconych ram i schematów.
Pokazanie dziecku, że dana zabawa nie jest tylko dla dziewczynki albo tylko dla chłopca, pozwoli oswoić mu się z myślą, że nic nie jest przypisane raz na zawsze. Dziewczynki z powodzeniem mogą konstruować ciekawe i oryginalne modele samolotów czy stworzyć kilkupiętrową budowlę. Dla rodzica to też idealny początek do rozmów o inspirujących i stawianych za wzór osobach ze świata kultury, nauki czy technologii, które niekoniecznie wybrały zawód zgodny z tym przypisanym do swojej płci.
Jeśli pociecha lubi konstruować kosmiczne pojazdy, dobrym pomysłem może być rozmowa na temat znanych astronautek czy pilotek. Taka lekcja przez zabawę nie tylko rozbudzi kreatywność, ale pozwoli zrozumieć, że tożsamość płci nie decyduje o jej przyszłości. Z kolei, jeśli dziecko wyraża zainteresowanie nietypowym zajęciem, warto pochwalić je za pomysłowość i kreatywność, a na pewno nie zmuszać do bardziej "tradycyjnych" czy akceptowalnych zajęć – szczególnie jeśli te wyraźnie je nudzą.
Lego, materiał promocyjny
Należy przy tym pamiętać, że dzieci chętnie próbują nietypowych rzeczy, a dzięki obcowaniu z rówieśnikami obu płci są bardziej otwarte i nie zamykają się na nieznane zabawy. To głównie rodzice utrwalają w głowach dzieci przekonania o świecie. Warto więc dawać dziecku przykład samemu zajmując się różnymi rzeczami. To bardzo dobry sposób na zmotywowanie go do podejmowania tych aktywności, które naprawdę sprawiają mu przyjemność, a nie tego, co musi albo co "wypada" robić.
Pozwolenie dzieciom na bycie sobą, a raczej na swobodne odkrywanie, kim są, wzmacnia w nich poczucie własnej wartości i wyjątkowości. Nie starajmy się jako dorośli trzymać naszych dzieci w wąskich definicjach i stereotypach.