Co pić w ciąży i podczas karmienia piersią?

Odpowiedź może być tylko jedna - wodę. Nie od dziś wiadomo, że jest ona substancją niezbędną do życia. To frazes, ale taki, o którym naprawdę często zapominamy. Według danych "The National Food Consumption Surveys" znaczący odsetek populacji znajduje się w stanie przewlekłego łagodnego odwodnienia*! Nie zdajemy sobie też sprawy z tego, jak ważne jest picie wody w okresie ciąży i podczas karmienia piersią. Jaką wodę powinny wybierać przyszłe i świeżo upieczone mamy?

Kilka ważnych liczb  

U dorosłej, aktywnej fizycznie osoby, która waży około 70 kg, średnie zapotrzebowanie na wodę wynosi 2,5 l. Nie powinniśmy przyjmować mniej wody niż 1 ml/1 kcal wytwarzanej energii. To niezbędna ilość do zapewnienia prawidłowych funkcji metabolicznych organizmu. Oczywiście to może się zmieniać w zależności od wieku, płci, sportu, który uprawiamy, diety czy pogody. Zmienia się także u kobiet w ciąży. "W ciąży ilość spożywanej wody powinna wzrosnąć o około 300 ml/dobę, a w okresie karmienia piersią nawet o 600-800 ml/dobę" - brzmi stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego, dotyczące spożycia wody pitnej przez kobiety w okresie rozrodczym, ciężarne oraz karmiące piersią.

Instytut Żywność i Żywienia opracował nowe normy zalecanego spożycia wody. Co ważne, w wyliczenia uwzględniono zarówno wodę pochodzącą z napojów, jak i z produktów spożywczych. Kobiety w ciąży (w drugim i trzecim trymestrze) powinny przyjmować 3 l płynów, natomiast młode matki karmiące piersią - nawet 3,8 l dziennie. 

Tylko jaką tę wodę pić? Na co powinny zdecydować się kobiety w ciąży? To właśnie one, obok kobiet karmiących piersią, noworodków, dzieci, osób starszych i z zaburzeniami układu odpornościowego należą do grupy szczególnie wrażliwej na zagrożenia, które płyną z niewłaściwej podaży płynów czy spożywania wody słabej jakości. 

Najlepsza woda dla kobiety w ciąży 

A wybór nie jest prosty - woda mineralna, źródlana, a może kranowa? Czy kobiety w ciąży i karmiące powinny decydować się na wodę niskozmineralizowaną, średniozmineralizowaną czy wysokozmineralizowaną? "Osobom tym zaleca się korzystanie z alternatywnych do sieci wodociągowej źródeł wody" - wyjaśniają eksperci Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego i dodają w obszernej p ublikacji na ten temat : "Systemy filtrujące wodę są kosztowane i wymagają stałego nadzoru technicznego, a niekiedy adaptacji mieszkania w celu ich założenia. Gotowanie wody przez okres jednej minuty prowadzi do jej wyjałowienia, ale w dalszym ciągu jest ona rezerwuarem metali ciężkich, nitratów oraz pochłania lotne zanieczyszczenia chemiczne znajdujące się w powietrzu atmosferycznym. Opcją wyboru jest naturalna woda źródlana".

Warto wiedzieć, że woda butelkowana, w odróżnieniu od wody kranowej, może być czerpana wyłącznie ze źródeł podziemnych, pierwotnie czystych, nie może podlegać uzdatnianiu. Za jej jakość, w całym cyklu życia produktu, odpowiada producent. Natomiast woda udostępniana systemem wodociągów może pochodzić z różnych źródeł, także powierzchniowych. Dodatkowo musi być uzdatniana (ozonowana lub chlorowana) a obecność niektórych substancji w wodzie wodociągowej nie jest w ogóle monitorowana. Odpowiedzialność za jej jakość również kończy się wraz z końcem infrastruktury przynależnej do wodociągów miejskich. 

Fot.Shutterstock

To stanowisko popiera także Polskie Towarzystwo Pediatryczne. "Wodą odpowiednią do picia na co dzień dla kobiet w ciąży i karmiących piersią jest woda źródlana oraz mineralna nisko lub średnio zmineralizowana, ponieważ w przeciwieństwie do wód wysoko zmineralizowanych zawiera bezpieczną ilość substancji, które w większej ilości przy regularnym, zwiększonym spożyciu mogą być potencjalnie niekorzystne dla zdrowia tych wrażliwych grup" - czytamy .

Woda źródlana musi spełniać wysokie standardy dotyczące czystości - mikrobiologicznej, zawartości toksycznych metali oraz minerałów. Powinna pochodzić z naturalnych zbiorników podziemnych i być przelewana do butelek oraz właściwie zabezpieczona po jej ujęciu. Wtedy można spożywać ją bez ograniczeń i można przygotowywać z niej napoje czy posiłki. "W przypadku Polski naturalna woda źródlana musi spełniać restrykcyjne wymagania określone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 kwietnia 2004 r. (Dz.U. Nr 120, poz. 1256), z dnia 17 grudnia 2004 r. (Dz. U. Nr 276, poz. 2738) oraz z dnia 29 marca 2007 roku (Dz.U. Nr 61, poz. 417). Naturalne wody źródlane zarówno przy ujęciu, jak i w opakowaniach jednostkowych musza być wolne od pasożytów i drobnoustrojów chorobotwórczych, które wskazywałby na jej skażenie kałowe (Escherichia coli i inne bakterie grupy coli, paciorkowce i enterokoki kałowe), bakterii Clostridium oraz szczepu Pseudomonas aeruginosa" - wyjaśnia Polski Towarzystwo Ginekologiczne.

Dlaczego woda jest tak potrzebna w ciąży? 

- Początek naszego życia toczy się w środowisku wodnym. Płód rozwija się w wodzie. Dla niego woda, to tak jak dla nas powietrze, bez dobrej wody nie będzie prawidłowego rozwoju - tłumaczył w artykule dla magazynu "Ginekologia Polska" nieżyjący już prof. dr hab. med. Romuald Dębski, ekspert Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego (PTG), wielki autorytet w dziedzinie ginekologii, a przede wszystkim lekarz, który na co dzień przyjmował pacjentki w ciąży.  

Wraz z innymi ekspertami wyjaśniał na łamach pisma , że szczególnie latem kobiety spodziewające się dziecka są narażone na ryzyko tzw. małowodzia, czyli zbyt małą ilość płynu odwodnionego.  

ShutterstockShutterstock Shutterstock Shutterstock

Przypomnijmy - odgrywa on ogromną rolę ochronną dla płodu - zapobiega urazom, zabezpiecza przed infekcjami, umożliwia transport niezbędnych substancji odżywczych. Mała ilość płynu owodniowego w dalszych konsekwencjach może spowodować nawet niedorozwój płuc. Małowodziu wywołanym odwodnieniem w ciąży przyjrzeli się także naukowcy z Uniwersytetu Ben-Guriona w Beer Szewie. Z wynikami można zapoznać się w magazynie "Archives of Gynecology and Obstetrics". Badacze przeanalizowali dane zgromadzone na podstawie obserwacji ponad 191 tys. kobiet, które urodziły dzieci w latach 1988-2007. Potwierdzili, że małowodzie z powodu odwodnienia organizmu u kobiety w ciąży występuje najczęściej w miesiącach letnich.  

Nie można też zapominać o tym, że prawidłowe nawodnienie pozwala też złagodzić nieprzyjemne dolegliwości związane z ciążą. Pijąc zalecaną porcję wody kobiety mogą zapobiegać porannym nudnościom i wymiotom, zaparciom, infekcją dróg moczowych. A także pozbyć się suchości skóry. A w okresie karmienia piersią odpowiednie nawodnienie organizmu jest potrzebne do produkcji wystarczających ilości mleka.  

_______

* Levallois P, Guevin N, Gingras S, [et al.]. New patterns of drinking water consumption: results of a?pilot study. Sci Total Envirom. 1998, 209, 233-241

Copyright © Agora SA