Odpowiadamy na palące pytania nt. recyclingu

Sortowanie i przetwarzanie śmieci nie tylko służy środowisku, ale pozwala zaoszczędzić spore sumy. Wielu osobom recycling wydaje się jednak skomplikowany i uciążliwy, dlatego postanowiliśmy zebrać najważniejsze pytania o segregację śmieci i krótko na nie odpowiedzieć.

Czy recykling jest w ogóle potrzebny?

Tak, bo pozwala oszczędzić masę surowców. Tona przetworzonych aluminiowych puszek to oszczędność ponad 3800 litrów benzyny. Dziesięć zrecyklingowanych szklanych butelek, pozwala zachować energię, którą można by zasilać laptopa przez 25 godzin.

Nie jest to jakaś nowa moda?

Przeciwnie. Dawniej bardziej szanowano rzadkie materiały. Naprawiano rzeczy i nie wyrzucano ich ot tak. Śmieci odzyskiwano już w starożytności i średniowieczu, także poza Europą (np. w Japonii). Przed 1920 r. 70 proc. amerykańskich miast prowadziło programy recyklingu surowców. Podczas II wojny światowej przemysł USA ponownie zużywał ponad 25 proc. odpadów.

A czy odzyskiwanie ze śmiecie jest opłacalne?

Tak - obniża koszty produkcji, odciąża przyrodę i uniezależnia nas od importu rzadkich surowców. Wykonanie puszki aluminiowej z odzyskanego aluminium zmniejsza zanieczyszczenie powietrza o 95 proc., wody o 96 proc., a energii o 95 proc. w porównaniu do zużycia przy produkcji nowej puszki. Także piece szklarskie zużywają dużo mniej energii przetwarzając używane butelki. Tona papieru z recyklingu to oszczędność 1476 litrów ropy, 26 tys. litrów wody i 7 m3 miejsca na składowisku.

Papier świetnie nadaje się do recyclingu
Papier świetnie nadaje się do recyclingu Fot. Pexels
Fot. Pexels

Dlaczego w ogóle musimy sortować nasze surowce? Czemu nie zrobią tego za nas firmy odbierające od nas śmieci?

Mieszanie różnych surowców wtórnych lub zanieczyszczanie ich śmieciami utrudnia pracę firmom odzyskującym surowce i obniża opłacalność tego procesu. Dla nas to chwila przy koszu na śmieci, dla środowiska ulga, dla gospodarki zysk. Niestety, żeby uczynić ten proces opłacalnym, musimy sortować sami, tak by potem dało się odzyskać z naszyć śmieci surowce.

Co nadaje się do recyklingu?

Przede wszystkim papier, szkło, tworzywa sztuczne i metale w tym najczęściej aluminium i miedź.

Czy muszę umyć opakowanie które wyrzucam?

Nie. Pamiętajcie jednak, żeby nie wyrzucać pełnych słoików np. ze starymi przetworami. W takim wypadku lepiej usunąć zawartość przed umieszczeniem w kontenerze.

A czy muszę usunąć z nich etykietki?

Nie. Zrobią to już pracownicy zakładów przetwarzania.

Czy da się przetwarzać plastikowe torby?

Niestety nie. Nie chodzi o materiał, ale o fakt że zapychają one maszyny przetwarzające śmieci. Lepisze dla środowiska jest używanie toreb wielorazowych.

Co zrobić ze zużytymi pieluchami?

Pomijając już nawet aspekt higieniczny, pieluchy składają się dziś z wielu rodzajów tworzyw i lądują w koszu "odpady zmieszane".

Z butelek oddanych do recyclingu nie trzeba zdzierać etykiet
Z butelek oddanych do recyclingu nie trzeba zdzierać etykiet Fot. Pexels.com
Fot. Pexels.com

Czy da się recyklingować folię aluminiową?

Teoretycznie tak, bo jest z aluminium, nadaje się do recyklingu - ale nie wszystkie zakłady ją zaakceptują. Sprawdź swój na swoim koszu na śmieci czy firma obsługująca twoją okolicę ją zbiera. Jeśli nie, zastanów się, czy może warto przerzucić się na pojemniki na żywność wielokrotnego użytku.

Do którego kosza wyrzucać styropian?

Do kosza z plastikiem i tworzywami sztucznymi

A gdzie wrzucać papierowe kubki po kawie? Do kosza na papier?

Niestety nie. Choć kubki są z papieru, nie nadają się do recyklingu. Masa papierowa, z której robi się taki pojemnik, nasączana jest tworzywem sztucznym (polietylenem), aby uczynić kubeczki wodoodpornymi. Powinny więc wylądować w koszy na odpady zmieszane. Nie da się ich jeszcze sensownie przetwarzać.

Do którego kosza mogę wyrzucać przeterminowane leki?

Do specjalnych pojemników. Najczęściej znajdują się one w aptekach.

Gdzie można oddać stary sprzęt elektroniczny?

Do specjalnych punktów. Każda gmina musi poinformować mieszkańców o lokalizacji punktów prowadzących zbiórkę zużytego sprzętu. Sprzedawcy elektroniki mają też obowiązek przyjąć przy sprzedaży nowego sprzętu stary (mamy prawo oddać tyle samo zużytych produktów, ile nowych kupiliśmy). W niektórych miastach prowadzone są również mobilne zbiórki elektrośmieci.

Czy obowiązek przyjęcia zużytego produktu w chwili zakupu dotyczy również sklepów internetowych?

Tak.

Gdzie powinno się wyrzucać żarówki?

Tak samo, jak baterie czy farby, świetlówki, żarówki i lampki LED powinniśmy wyrzucać osobno, korzystając ze specjalnych pojemników, a nie zwykłych śmietników. Substancje w nich zawarte są bardzo szkodliwe dla ludzi i przyrody. Należy wyrzucać je do oznakowanych pojemników w sklepie lub oddać do punktu zbiórki - lista takich punktów powinna być dostępna na stronie internetowej każdej gminy.

Żarówek nie wolno wyrzucać do zwykłego kosza
Żarówek nie wolno wyrzucać do zwykłego kosza Fot. Pexels.com
Fot. Pexels.com

Czy butelki i zakrętki należy wyrzucać do osobnych pojemników?

Nie jest to konieczne. Wystarczy zgniecioną butelkę wrzucić do kosza na odpady plastikowe. Ewentualnie samą nakrętkę można przekazać zbierającym je fundacjom charytatywnym.

Co to są opakowania wielomateriałowe?

Zgodnie z ustawą o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, są to opakowania wykonane co najmniej z dwóch różnych materiałów, których nie można rozdzielić ręcznie lub za pomocą prostych metod mechanicznych. Opakowaniem wielomateriałowym jest np. karton po napoju, który wykonany jest w większość z papieru, ale wewnątrz ma aluminiową warstwę - nie da się jej oddzielić od celulozy. Za to szklana butelka z papierową etykietą nie jest wielomateriałowa, bo etykietę można łatwo usunąć.

Co dzieje się ze śmieciami, które nie trafią do recyklingu?

Trafiają na wysypiska albo do spalarni. W Polsce działa ich obecnie osiem: w Białymstoku, Bydgoszczy, Krakowie, Koninie, Poznaniu, Rzeszowie, Warszawie i Szczecinie. W całej Europie ponad 500 takich spalarni. Mają odpowiednie filtry i wyrzucają kominami dym oczyszczony ze szkodliwych substancji. Wy jednak nie palcie śmieciami w domowych piecykach, mało co jest tak trujące. Także dla was i waszych bliskich.