1. PET - opakowanie, które znasz od 48 lat
Opakowania z tworzyw sztucznych są powszechne. Jednym z najczęściej stosowanych - szczególnie w produkcji butelek - jest PET, czyli politereftalan etylenu. Ten polimer wykorzystywany jest do przechowywania napojów niemal od 50 lat. Sam materiał wyprodukowano w laboratorium w 1941 roku. Pierwszą butelkę opatentowano w roku 1973. Szybko okrzyknięto ją rewolucją z uwagi na lekkość, łatwość transportu i wytrzymałość.
2. Butelki PET na początku są bardzo małe
Produkcja butelek odbywa się z tzw. preform. Wytwarzane są z polimerowego granulatu. To miniaturowe buteleczki, które ostateczny rozmiar osiągają po rozgrzaniu do około 80 stopni Celsjusza. Równie istotne dla procesu produkcji jest szybkie chłodzenie, które nadaje produktowi odpowiednie właściwości mechaniczne.
3. PET to nie tylko opakowania. Nosisz go, gdy ci zimno
Tworzywo jest stosowane nie tylko do wytwarzania butelek. Ten sam polimer jest składnikiem dzianin i tkanin - na przykład polaru, stosowanego szeroko do produkcji bluz. Materiał jest też używany do produkcji zwykłych t-shirtów. Z tego samego tworzywa produkuje się nawet żagle.
4. PET zmienia się w rPET - drugie życie plastikowej butelki
I właśnie ze względu na łatwość przetwarzania i odzyskiwania butelki PET są cennym surowcem. Łatwo da się je bowiem przekształcić - zarówno w inne butelki, jak i koszulki, śpiwory, dywany i inne artykuły. Warto podkreślić, że podobnemu przetworzeniu można poddać inne plastikowe odpady. Butelki po mleku, szamponie, płynie do prania czy środkach czystości można przekształcić nawet w meble ogrodowe czy elementy placów zabaw. Plastikowe torby można zmienić w meble i ogrodzenia, torby wielorazowego użytku. Cenne są również nakrętki. Są one wykonane z innego rodzaju materiału, niż PET. Jest on na tyle wytrzymały, że da się z niego produkować grabie, liny, obudowy akumulatorów. Pianka stosowana w opakowaniach (popularnie zwana styropianową) da się przekształcić w izolację, plastikowe listwy przypodłogowe oraz inne rodzaje opakowań.
5. rPET jest równie bezpieczny co "oryginalne" tworzywo
PET można poddać recyclingowi. Jego pierwszym elementem jest prawidłowe sortowanie śmieci w gospodarstwach domowych. Butelki muszą trafić do odpowiedniego pojemnika. Następnie swoją pracę musi wykonać sortownia śmieci, która skieruje odzyskany surowiec do zakładu przetwórczego. Tam, po uprzednim oczyszczeniu, butelki są mielone na drobne płatki. Następnym krokiem jest usunięcie zanieczyszczeń i utworzenie granulatu. Może być on wykorzystany do produkcji butelek - są one uznawane za wytworzone z rPET, jeśli odzyskany materiał stanowi co najmniej 50 proc. ich masy. Na rynku są jednak producenci, którzy używają butelek w całości wytworzonych z rPET.
Shutterstock Shutterstock
Shutterstock
6. PET ma wady, dlatego stosowanie rPET jest tak ważne
PET, podobnie jak inne tworzywa sztuczne, nie jest idealny. Długo ulega biodegradacji. Butelka "wraca do natury" nawet przez 700 lat. Problemem jest też to, że rozkładający się plastik rozpada się na mikrocząsteczki, które łatwo przenikają do gleby i wód - ma to wpływ na ekosystem. Dlatego też wszelkie inicjatywy, które mają na celu ograniczenie produkcji plastiku, zwiększenie jego recyclingu i wzrost świadomości konsumentów, warto uznać za cenne.
7. rPET to oszczędność dla przyrody
Wykorzystanie tworzywa rPET jest korzystne dla środowiska naturalnego. Ogranicza bowiem produkcję nowego materiału. Korzyścią jest też zmniejszenie emisji CO2 o 40 do 80 proc. Recycling ogranicza zużycie wody (ok. 90 proc.) i energii (ok. 80 proc.).
8. rPET pomaga zmienić model ekonomiczny
Wykorzystywanie tworzywa rPET to krok w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym. Tworzywo nadaje się bowiem do ciągłego odzysku. Materiały i surowce mogą pozostać w gospodarczym obiegu tak długo, jak to tylko możliwe, ale wprowadzenie tej idei w życie wymaga zmian już na etapie projektowania produktów. Muszą być zaplanowane w taki sposób, by poszczególne elementy składowe dało się w jak największym stopniu odzyskać.
9. W jaki sposób przyczynisz się do ochrony środowiska?
Skuteczność "rewolucji rPET" w dużej mierze zależy od zachowania konsumentów. Najważniejsze jest wrzucanie plastikowych odpadów do żółtego pojemnika. Pomoże to ratować przyrodę i pozwoli producentom skorzystać z cennego surowca. Warto też zwracać uwagę na rPET szukając nowych produktów. Może być to napój, którego producent użył tworzywa z odzysku, przedmiot codziennego użytku taki jak torba, koszulka czy buty. Dobrym wyborem jest też sięganie po produkty, które łatwo ulegają biodegradacji lub przetworzeniu. Ważne jest też świadome podejście do konsumpcji. Statystyczny Polak zużywa bowiem średnio 160 kg opakowań rocznie. Wiele z nich to cenny surowiec, o przetworzenie którego warto zadbać.